معنى و مفهوم ؛
واژه دین لفظ مشترك آریائى و سامى است .
محققان لفظ دین را در آثار سه قوم دیده اند:
1 در لغت آرامى لغت اقوام ساكن شمال بین النهرین  به معناى حكم و قضا به كار گرفته شده است .
2 در لغت عرب به معناى رسم و عادت و شریعت  آمده است .
3 در اوستا دین به معناى شریعت و مذهب  آمده است . و در اصطلاح عرف ، دین شریعتى است كه به وسیله یكى از فرستادگان الهى یا مدعیان نبوت آورده شده است .
دین كلمه اى است عربى كه در زبانهاى سامى (عبرى و آرامى ) نیز به كار رفته و به معناى قضاوت و جزا هم آمده است ؛ مانند: (یوم الدین ) كه به معناى روز جزا و داورى است .
و در لغت عرب به معناى اطاعت و انقیاد هم آمده آنگونه كه به معناى آئین و شریعت هم به كار رفته شده است . لفظ دین در اوستا به صورت (وئنا) آمده كه به معناى وجدان  و ضمیر پاك  است .
در فرهنگ اسلام دین را اینگونه معنى كرده اند:
دین عبارت است از اقرار به زبان و اعتقاد به پاداش و كیفر در آن جهان و عمل به اركان و دستورات آن.
دین در اصطلاح اسلامى
دین در اصطلاح اسلامى به دو معنى آمده است :
1 دین ، احكام و دستوراتى است كه از طرف پروردگار براى راهنمایى جامعه بشرى بر رسولان و پیامبران حق وحى شده باشد.
2 دین ، یعنى (ملت ) (ملة ابراهیم ) و (شریعت )؛ شریعت محمد (ص ).
دستورات پیامبران الهى را مى توان به سه دسته تقسیم كرد:
1 اعتقادات ؛ مانند توحید و نبوت و معاد.
2 دستورات اخلاقى ؛ سیر و سلوك انسانى و....
3 تكالیف عملى ؛ عمل بر طبق احكام و دستورات دینى .                                                                             معنى مذهب و فرق آن با دین
مذهب  مصدر میمى و ماءخوذ از ذهب  است كه در زبان عربى به معناى طریقه و روش  است . در تعابیر علماء دین ، مذهب طریقه خاص دین است . جرجانى  مى گوید كه : دین منسوب به خداست و ملت منسوب به پیامبر و مذهب مذهب جعفرى یا حنفى ، یا حنبلى ، یا مالكى و شافعى . غالبا اختلافات و افتراقات یك دین را مذهب گویند، مانند: مذهب كاتولیك ، پروتستان ، ارتودكس در دین مسیح . و نیز آمده است كه مذهب  به معناى طریقه و روش است .
در اصطلاح متكلمان ، مذهب به معناى روش خاصى است در فهم مسائل اعتقادى كه منشاء اختلاف در آن توجیه مقدمات منطقى و یا تفسیر ظاهر قرآن است ؛ مانند مذهب شیعه امامیه ، مذهب اشاعره ، مذهب و معتزله . و در اصطلاح فقهى به معناى روش خاصى در استنباط احكام از ظواهر كتاب و سنت است ، مانند مذهب جعفرى ، حنفى ، مالكى ، شافعى ، حنبلى و